Contemporary treatment of increased body weight

Οι αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1 (GLP-1RA) όπως η σεμαγλουτίδη, η λιραγλουτίδη και η τιρζεπατίδη έχουν αναδειχθεί ως εξαιρετικά αποτελεσματικά φάρμακα για την απώλεια βάρους, αλλά η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας παραμένει θέμα συζήτησης.

Ακολουθεί μια ολοκληρωμένη ανάλυση βασισμένη στην τρέχουσα έρευνα:

Αποτελεσματικότητα στην απώλεια βάρους

1. Aποτελεσματικότητα σε κλινικές δοκιμές: Η χορήγηση GLP-1RAs έχει επιτύχει σημαντική απώλεια βάρους σε κλινικές δοκιμές, με τη σεμαγλουτίδη  να έχει  μέση απώλεια 15-20% σωματικού βάρους σε διάστημα 9-15 μηνών. Η τιρζεπατίδη  έχει δείξει ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε κάποιες μελέτες .
2. Αποτελεσματικότητα στην καθημερινή κλινική πράξη: Στις μελέτες αυτές, η απώλεια βάρους τείνει να είναι χαμηλότερη από ό, τι στις κλινικές δοκιμές, πιθανώς λόγω μειονεκτικής συμμόρφωσης και μικρότερων δοσολογικών σχημάτων, αν και οι ασθενείς με άριστη συμμόρφωση μπόρεσαν να επιτύχουν αποτελέσματα παρόμοια με αυτά των κλινικών δοκιμών.
3. Μηχανισμός δράσης: Αυτά τα φάρμακα δρουν μειώνοντας την όρεξη, επιβραδύνοντας τη γαστρική κένωση και αυξάνοντας το αίσθημα κορεσμού, οδηγώντας επομένως σε μακροχρόνιο ενεργειακό έλλειμμα.

Ανάλυση της σχέσης κόστος-αποτελεσματικότητα

1.Υψηλό κόστος: – Το ετήσιο κόστος για τους GLP-1RAs κυμαίνεται στις διάφορες χώρες από $14.000 έως $32.000**, με την Τιρζεπατίδη  να είναι η πιο ακριβή (~$32.000/έτος).

Στην Ελλάδα, το ετήσιο θεραπευτικό κόστος με τιρζεπατίδη 10 mg/εβδ. είναι 5652 ευρώ, το  οποίο βέβαια δεν καλύπτεται από κανένα δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα.

Προβλέψεις της Medicare δείχνουν ότι η κάλυψη αυτών των φαρμάκων για την παχυσαρκία θα μπορούσε να κοστίσει 66 δισεκατομμύρια δολάρια στα επόμενα 10 χρόνια, ενώ η εξοικονόμηση πόρων λόγω της μείωσης της νοσηρότητας που αναμένεται από την απώλεια βάρους θα είναι μόνο 18 δισεκατομμύρια δολάρια.
2. Συγκριτική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας:  Η σεμαγλουτίδη βρέθηκε να είναι η πιο οικονομικά αποδοτική μεταξύ των GLP-1RA, με ICER 135.467 $ ανά QALY  (έτος ζωής προσαρμοσμένο στην ποιότητα), αλλά ακόμα πάνω από τα αποδεκτά όρια ($ 100.000 / QALY).  Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι η βαριατρική χειρουργική είναι φθηνότερη από τη μακροχρόνια χρήση GLP-1RA για διάστημα 9–18 μηνών.
3. Εναλλακτικές θεραπευτικές στρατηγικές: Βραχυπρόθεσμη χρήση των GLP-1RA ακολουθούμενη από συντήρηση με φθηνότερα φάρμακα ή μόνο προσπάθεια τροποποίησης της διατροφικής συμπεριφοράς. Οι διαπραγματεύσεις για τις τιμές του Medicare (από το 2027) θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος, αλλά οι τρέχουσες προβλέψεις υποδηλώνουν ότι ακόμη και μείωση της τιμής κατά 20% μπορεί να μην καταστήσει τα GLP-1RA πλήρως αποδοτικά ως προς το κόστος.

Προκλήσεις & Εκτιμήσεις

Συμμόρφωση και ενδιάμεσες Διακοπές (Dropout):

1. 20-50% των ασθενών σταματούν τη θεραπεία με GLP-1RAs μέσα στον πρώτο χρόνο, συχνά λόγω παρενεργειών (ναυτία, γαστρεντερικά προβλήματα) ή κόστους.  Η ανάκτηση βάρους είναι συχνή μετά τη διακοπή, μειώνοντας σημαντικά τα μακροπρόθεσμα οφέλη.
   2. Απώλεια μυών: Η γρήγορη απώλεια βάρους με GLP-1RAs μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των σκελετικών μυών, επηρεάζοντας ενδεχομένως τη μεταβολική υγεία, αν και αυτό δεν αποδεικνύεται από όλες της μελέτες.
   3. Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία: Ορισμένες μελέτες αναφέρουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και αυτοκτονικού ιδεασμού, ενώ αντίθετα άλλες δείχνουν βελτιωμένη διάθεση λόγω της απώλειας βάρους.  Ο FDA δεν έχει επιβεβαιώσει ακόμα αιτιολογική συσχέτιση, αλλά συνεχίζει την παρακολούθηση.

Συμπέρασμα: Οι αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1 αποτελούν αποτελεσματική θεραπεία για την απώλεια βάρους, ωστόσο το υψηλό κόστος, η ανάγκη για μακροχρόνια συμμόρφωση και οι παρενέργειες περιορίζουν τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας.

Η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη δείχνουν σημαντική μείωση βάρους, αλλά παραμένουν οικονομικά απαιτητικές επιλογές, με τα ποσοστά διακοπής θεραπείας να φτάνουν το 50% τον πρώτο χρόνο. Οι συνδυαστικές θεραπευτικές στρατηγικές και πιθανές μειώσεις τιμών φέρονται ως λύσεις για καλύτερη πρόσβαση και αποτελεσματικότητα στο μέλλον.