Παχυσαρκία και τροχαία ατυχήματα – Obesity and traffic accidents

Έχετε ποτέ σκεφτεί ότι η καθημερινότητά μας είναι χτισμένη σε ένα κόσμο φτιαγμένο για άτομα μέσου βάρους και ύψους;
Αυτό μπορεί να μην ήταν σημαντικό πριν από μερικές δεκαετίες. Σήμερα όμως ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχώς παχαίνει και ψηλώνει. Αλίμονό σου αν έχεις δείκτη μάζας σώματος πάνω από 35 κλ/μ2 ή και ύψος πάνω από 185 εκ. Οι καθημερινές καρέκλες, τα τραπέζια φαγητού, τα κρεβάτια των ξενοδοχείων, οι κουβέρτες και τα σεντόνια, τα καθίσματα στα τουριστικά λεωφορεία, τα καθίσματα στα αεροπλάνα και τέλος τα καθίσματα και η οροφή των αυτοκινήτων είναι όλα εντελώς ακατάλληλα γιαυτή την πολύ μεγάλη κατηγορία ατόμων. Σκεφτείτε να οδηγείτε καθισμένοι στο …πίσω κάθισμα ή με τα γόνατα αγκαλιά με το τιμόνι και το κεφάλι σκυφτό για να μην ακουμπάει στην οροφή. Για καθίσματα τύπου μπάκετ που ‘αγκαλιάζουν’ το σώμα ούτε λόγος να γίνεται. Τα μικρά αυτοκίνητα πόλης; άλυτο αίνιγμα. Τις αντιπροσωπείες των Ιαπωνικών αυτοκινήτων μάλλον θα πρέπει κανείς να τις ξεχάσει αν σκέφτεται να αγοράσει καινούργιο αυτοκίνητο και ανήκει σαυτό το σωματότυπο.
Η εισαγωγή αυτή έγινε για να καταλήξουμε στο κύριο θέμα του άρθρου αυτού. Έχουμε ένα συνδυασμό ακατάλληλων οχημάτων για παχύσαρκα άτομα και ταυτόχρονα κάποια νοσηρότητα που τα συνοδεύει και έτσι μεγαλώνει η πιθανότητα για κάποιο λιγότερο ή περισσότερο σοβαρό τροχαίο ατύχημα.
Τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν τη συχνότερη αιτία θανάτου από τραυματισμούς στις ΗΠΑ με ετήσιο οικονομικό κόστος για το 2005 230 δισεκατομμύρια δολάρια!!! Τον ίδιο χρόνο, σκοτώθηκαν 45000 άτομα και τραυματίστηκαν 3 εκατομμύρια.
Στη χώρα μας, η συχνότητα των σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων είναι πολύ μεγάλη για το μέγεθός μας και πάντα σε σχέση με τον αριθμό των κυκλοφορούντων οχημάτων. Όσον αφορά τα αίτια, το 67% είναι ‘άλλα αίτια’. Είναι βέβαιο ότι μέσα στα ‘άλλα αίτια’ είναι και η παχυσαρκία (Οι πίνακες που παραθέτουμε προέρχονται από τον ιστότοπο της Ελληνικής Αστυνομίας).
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η σχέση του σωματικού βάρους με τη συχνότητα των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων, όπως αυτή βρέθηκε από την ανάλυση 155.000 περιπτώσεων (Am J Emerg Med. 2012 Jan;30(1):191-5). Αναλυτικότερα και με βάση τα νορμοβαρή άτομα, η συχνότητα είναι η ακόλουθη:
 • Άτομα με χαμηλότερο του φυσιολογικού σωματικό βάρος: 11.5% μεγαλύτερη πιθανότητα.
 • Υπέρβαρα άτομα (Δείκτης μάζας σώματος 25-30): 4.8% μικρότερη συχνότητα.
 • Ελαφρώς παχύσαρκα άτομα (δείκτης μάζας σώματος 30-32): 0.4% μικρότερη πιθανότητα.
 • Παχύσαρκα άτομα (δείκτης μάζας σώματος 33-40): 21.2% μεγαλύτερη πιθανότητα.
 • Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (δείκτης μάζας σώματος μεγαλύτερος του 40): 55.9% μεγαλύτερη πιθανότητα.
Επομένως, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα σε άτομα με σημαντικά αυξημένο σωματικό βάρος αλλά και στα λιποβαρή άτομα. Αντίθετα, τα υπέρβαρα άτομα φαίνεται να έχουν μικρότερη πιθανότητα θανατηφόρου τροχαίου ατυχήματος.
Μια παθολογική κατάσταση αρκετά συχνή σε παχύσαρκα άτομα που αυξάνει σημαντικά τη συχνότητα τροχαίων ατυχημάτων είναι η αποφρακτική άπνοια του ύπνου. Πρόσφατη μετα-ανάλυση (J Clin Sleep Med. 2009 Dec 15;5(6):573-81) έδειξε ότι η αποφρακτική άπνοια, ανάλογα με τη σοβαρότητά της, αυξάνει τον κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος κατά 21% έως και 389%!!!
Η συχνότητα μη-θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων καθώς και η σοβαρότητα των τραυματισμών είναι μεγαλύτερη σε παχύσαρκους άνδρες παρά σε παχύσαρκες γυναίκες, όπως έδειξε ανάλυση 11.000 περίπου περιστατικών στις ΗΠΑ (Int J Obes (Lond). 2011 Sep;35(9):1216-24). Επιπλέον, οι παχύσαρκοι άνδρες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα τραυματισμών στο πάνω μέρος του σώματος (κεφάλι, πρόσωπο, θώρακα και σπονδυλική στήλη). Ειδικότερα, τα τραύματα στο κεφάλι είναι πολύ συχνότερα και πολύ σοβαρότερα όταν το παχύσαρκο άτομο κάθεται στο μπροστινό κάθισμα, άσχετα με το αν είναι ή δεν είναι οδηγός.
Τα αποτελέσματα αυτά αποδόθηκαν στο διαφορετικό σχήμα του σώματος και στη διαφορετική κατανομή του σωματικού λίπους μεταξύ ανδρών και γυναικών, εύρημα που ανατρέπει την αντίληψη της ύπαρξης στον άνδρα κοιλιάς-αερόσακου.
Η θέση της ζώνης ασφαλείας στο σώμα των παχύσαρκων ατόμων δεν είναι η πρέπουσα και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών σκελετικών κακώσεων (Traffic Inj Prev. 2012;13(4):364-72).
Σημαντική είναι η επίπτωση του σωματικού βάρους στους επαγγελματίες οδηγούς φορτηγών μεγάλων αποστάσεων, που δυστυχώς σε μεγάλο ποσοστό είναι παχύσαρκοι. Όπως έδειξε μια πολύ εμπεριστατωμένη μελέτη (Traffic Inj Prev. 2009 Dec;10(6):573-9), οι παχύσαρκοι οδηγοί έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν σημεία κόπωσης κατά τη διάρκεια της πολύωρης οδήγησης, παράγοντας που ευνοεί την πρόκληση ατυχημάτων.
Για τη μεγαλύτερη λοιπόν οδική ασφάλεια όλων μας:
Αν είστε παχύσαρκος οδηγός
 • Διαλέξτε προσεκτικά το αυτοκίνητο που θα οδηγήσετε
 • Τοποθετείτε προσεκτικά τη ζώνη ασφαλείας ώστε να καλύπτει όλο το σώμα
 • Ρωτήστε τη σύντροφό σας στο κρεβάτι αν ροχαλίζετε. Αν συμβαίνει αυτό, μην κάνετε μεγάλα ταξίδια και μην οδηγείτε βράδυ αν δεν κάνετε μια ειδική εξέταση που λέγεται ‘μελέτη ύπνου’.
Αν είστε συνοδηγός παχύσαρκου οδηγού: ……………………